Przed zawarciem związku małżeńskiego warto zastanowić się, jak będą wyglądały relacje majątkowe między małżonkami - jeżeli nie zostanie postanowione inaczej, automatycznie obowiązywała będzie ustawowa wspólność majątkowa. Czym jest zatem rozdzielność majątkowa i jak ją ustanowić?
Rozdzielność majątkowa oznacza, że małżonkowie nie mają wspólnego majątku małżeńskiego - każdy z małżonków posiada swój własny majątek i samodzielnie nim zarządza. Można ją wprowadzić przed zawarciem związku małżeńskiego lub w czasie późniejszym, zarówno na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego, jak i na podstawie orzeczenia sądu.
W przypadku intercyzy zawartej przed zawarciem związku małżeńskiego, rozdzielność majątkowa będzie obowiązywała od początku małżeństwa.
Podczas trwania małżeństwa również można ustanowić rozdzielność majątkową. Jeśli małżonkowie są ze sobą zgodni, sytuacja jest prostsza i podobna do przypadku zawarcia umowy przed zawarciem związku małżeńskiego. Jednakże, jeżeli tylko jeden z małżonków chce ustanowić rozdzielność majątkową, sytuacja nieco się komplikuje.
Z ważnych powodów, jeden z małżonków może zwrócić się do sądu o ustanowienie rozdzielności majątkowej, nawet w przypadku sprzeciwu drugiego współmałżonka. Ważne powody na które można się powołać to sytuacje m.in. takie, w których wspólne zarządzanie majątkiem jest niemożliwe z powodu zawinionego zachowania jednego z małżonków, jak na przykład alkoholizm, czy trwonienie wspólnego majątku. Rozdzielność majątkowa powstaje wówczas z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.
Na koniec warto dodać, że rozdzielność majątkową można w każdej chwili zmienić, ponownie zwierając w tym celu stosowną umowę majątkową małżeńską. Natomiast jeżeli rozdzielność majątkowa została ustanowiona przez sąd na żądanie wierzyciela, małżonkowie mogą zawrzeć umowę majątkową małżeńską po dokonaniu podziału majątku wspólnego lub po uzyskaniu przez wierzyciela zabezpieczenia, albo zaspokojenia wierzytelności, lub po upływie trzech lat od ustanowienia rozdzielności.